Projekt Ruchu Palikota ws. finansowania partii politycznych
Data dodania: 2012-04-17
Podczas dzisiejszej konferencji prasowej Poseł na Sejm RP Tadeusz Tomaszewski zaprezentował projetu Ruchu Palikota w sprawie finansowania partii politycznych.
>
Zakładając, że ofiarność na rzecz partii kształtowałaby się na poziomie podobnym jak na rzecz organizacji pożytku publicznego, wówczas do budżetu nie wpłynęłaby kolejna kwota ponad 400 mln zł. Obecna subwencja dla partii jest o wiele mniejszym obciążeniem dla budżetu.
Kolejnym wątpliwym skutkiem przyjętych rozwiązań w projekcie jest brak systemowych propozycji w zakresie kontroli partii politycznych co do sposobu wydatkowania przychodów z 1%. W projekcie proponuje się uchylenie art. 31-34c ustawy o partiach politycznych. Przepisy te stanowią obecnie o sposobie i zakresie kontroli wydatkowania przez partię środków pochodzących z subwencji /w tym sporządzania corocznej informacji finansowej o dokonanych przez partie wydatkach z subwencji/. W projekcie proponuje się wykreślenie w/w przepisów. Nie wprowadza się również w projekcie rozwiązań w zakresie kontroli wydatków dokonywanych przez partie polityczne. Powyższe oznacza, że partie de facto nie będą podlegały takiej kontroli w zakresie wydatków jak obecnie.
Zwrócić należy również uwagę, że tego typu rozwiązania zachęcać będą do zakładania nowych partii politycznych tylko dla celów łatwego pozyskiwania finansowania. W zasadzie partie te nie będą miały większego znaczenia politycznego jednakże przy dobrym marketingu i zaangażowaniu członków mogą pozyskiwać duże dofinansowanie. Zwrócić również należy uwagę na fakt, że proponowany w projekcie system finansowania nie jest w żaden sposób związany z osiągnięciami i udziałem partii w wyborach. Projektowane rozwiązanie nie jest związane z wynikiem wyborczym partii. Takie rozwiązania mogą doprowadzić do sytuacji, że cel partii jakim jest dotychczasowy udział w życiu publicznym poprzez wywieranie wpływu na kształtowanie polityki państwa, sprawowanie władzy, wygrana w wyborach będą miały drugorzędne znaczenie. Pierwszorzędnym znaczeniem dla partii będzie bowiem skupienie się na takim postępowaniu, aby pozyskać jak najwięcej środków od podatników z tzw. 1%.
Poważne zastrzeżenia co do braku przepisów przejściowych i końcowych.
Ustawa zwiera również podstawową wadę w zakresie braku dokładnego określenia, od którego roku zasada dofinansowania wg. 1% faktycznie wejdzie w życie?
Projektodawcy powinni pamiętać o doprecyzowaniu przepisów przejściowych w zakresie uchylenia finansowania wg subwencji z budżetu oraz o odpowiednim wejściu w życie przepisów o 1%.
Wprawdzie w art. 4-6 projektu wprowadzono jakieś zasady wejścia w życie ustawy jednak zasady te budzą poważne wątpliwości.
1. przyjęto zasadę, że do subwencji budżetowej należnej partiom w VII kadencji stosuje się zasady dotychczasowe /art. 4 projektu/
2. zasady odpisu z 1% stosuje się do zeznań podatkowych za 2015r./art. 5 projektu/
3. ustawa wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia /art. 6 projektu/
Nie wiadomo więc które przepisy w/w projektu wchodzą w życie po upływie miesiąca? …. skoro w trakcie trwania VII kadencji obowiązują zasady dotychczasowe, zaś nowe zasady będą dotyczyły dofinansowania partii w 2016 r. /gdyż obowiązek rozliczenia podatkowego w PIT za 2015 r następuje do końca kwietnia 2016r., zaś przekazanie środków z 1% dla partii politycznych przez Urzędy Skarbowe będzie mogło nastąpić do lipca 2016r. Faktycznie więc pierwsze dofinansowanie nastąpiłoby w lipcu 2016r.
Słabość przepisów przejściowych dotyczy nie tylko w/w niejasności, ale także braku zagwarantowania w przepisach płynności przejścia z dotychczasowego systemu finansowania do systemu proponowanego w projekcie. Zwrócić należy uwagę, że rozliczenie podatkowe następuje po zakończonym roku podatkowym /czyli już w następnym roku podatkowym/. Zatem jeśli przyjęlibyśmy np., że ostatnim rokiem finansowania partii z subwencji jest 2015r, to dofinansowanie z 1% musiałoby nastąpić od dochodów podatników z 2016r. Jednakże biorąc pod uwagę, że rozliczenie podatkowe za 2016 r. będzie dopiero w 2017 r.- wówczas przez cały 2016 /jeden/ rok partie nie otrzymywałyby dofinansowania.
Jeśli natomiast przyjęlibyśmy zasadę, że dofinansowanie z 1% obowiązywać będzie od dochodów za 2015 r. /rozliczanych w 2016r./, to partie otrzymałyby z 1% dofinansowanie do lipca 2016r. Jednakże dochody budżetowe w 2015r. byłby obciążone podwójnie /raz subwencją wypłaconą partiom; zaś drugi raz odpisem z 1% zawartym w zeznaniach podatkowych za 2015r.realizowanych w 2016r.
Jeśli natomiast nastąpiłoby skrócenie VII kadencji – brak jest wg projektu przejściowych rozwi�